TỪ CHÉP PHẠT VÔ NGHĨA ĐẾN SỨC MẠNH THAY ĐỔI CUỘC SỐNG: TẠI SAO BẠN NÊN VIẾT?
Lời mở đầu
Trước đây mình từng viết về chủ đề này một lần rồi, nhưng hẳn là mỗi giai đoạn lại thấy thêm nhiều sự hữu ích khi viết xuống những dòng suy nghĩ của mình.
Những ký ức về chép phạt vô nghĩa
Những lần chép phạt và học từ vựng tiếng Anh
Nhớ lại thuở đi học khi xưa, vì ham chơi nên cứ bị bắt chép phạt mỏi cả tay. Rồi cả việc học từ vựng nữa. Mình cứ bị bắt ép phải viết xuống mấy cái từ chả hiểu nổi. Tốn bao nhiêu giấy mực, có lẽ để mấy đứa học trò như mình ghi lại trong đầu lỗi sai và hành xử đúng đắn hơn sao? Nhưng không có bất kỳ kết nối với thông tin nào hay áp dụng được vào cuộc sống nên ngay khi lên lớp, thi qua môn là xóa ký ức đó ngay. Chỉ còn nhớ được mình đã từng bị chép phạt rất nhiều.
Viết ra mà không gắn với trải nghiệm hay cảm xúc, đối với mình, chẳng có ý nghĩa gì cả. Chỉ khi trưởng thành, mình mới nhận ra rằng việc viết không phải là để thuộc lòng hay chép phạt, mà là để kể lại câu chuyện thực sự từ chính bản thân mình. Khi có cảm xúc, có kết nối, những câu chữ mới mang lại sự rõ ràng và ý nghĩa.

Viết để thấu hiểu
Trong khi đó, nếu bạn để ý rằng, chúng ta có khả năng có cảm tình với những người lạ khi họ có những nét giống với người mà ta yêu thương, gia đình, người thân, hay người bạn rất thân. Nét giống này có thể bao gồm từ ngoại hình, tính cách, hoàn cảnh, cách cư xử, …v.v Một cách vô thức, ảnh hưởng lên chúng ta rất nhiều, đặc biệt là lên sự ghi nhớ. Vì lúc này thông tin được gắn với cảm xúc tích cực trong quá khứ.
Thêm điều đáng ngạc nhiên nữa là nếu bạn để ý, nếu gắn thêm các thông tin lại với nhau thành câu chuyện có tính kết nối thành một hệ thống. Ta lại rất dễ để ghi nhớ một điều gì đó. Ví dụ như việc muốn tăng sự thân thiết với nhau hơn, các cặp đôi hoặc đội nhóm sẽ cùng rủ nhau tham gia các hoạt động chung, như là thử thách viết này, tự mỗi người nỗ lực tạo ra câu chuyện riêng cho chính mình và đọc được câu chuyện riêng của người khác, từ đó dễ đồng cảm và có chất liệu để cùng nhau trò chuyện sâu sắc hơn, mọi người nhớ về việc mình đã đi đâu, làm gì, chung với nhau và có kết quả gì. Cho nên sẽ dễ thân thiết hơn là các buổi kết nối doanh nhân bình thường, hay những buổi hẹn hò tìm hiểu qua việc giao tiếp.
Viết như một phương pháp dạy học bản thân
Riêng đối với việc viết ra. Là thêm một lần mình được phép tái tạo lại những gì đã diễn ra trong quá khứ. Thời điểm đó, tại đó, người đó, cái đó, sự việc đó. Tất cả như được hiện lên một lần nữa để mình rà soát lại suy nghĩ của mình. Sắp xếp từ ngữ và ý tứ trong đầu, sau đó viết xuống hoặc gõ chữ ra. Việc động não để viết điều gì đó ra, kể lại và suy nghĩ cách làm sao để người khác hiểu điều mình đang viết, cũng là một phương pháp dạy học. Phương pháp này cho phép bản thân hiểu biết sâu sắc hơn về thứ mà mình đang suy nghĩ để viết ra, được đào sâu cái ý tứ nội dung mà mình được thu nạp.
Bản thân mình thì việc này cực kỳ hữu ích khi mà trí nhớ tự thân không được tốt cho lắm. Việc duy trì viết vừa rèn não tư duy, vừa rèn trí nhớ về những gì mình đang theo đuổi và thực hiện. Có khi ngay trong lúc viết. Mình lại xuất phát ra nhiều ý tưởng để cải tiến sự việc sự vụ mà mình đang theo đuổi. Nên là, mình chắc rằng đây cũng là lí do mà các đại nhân vật trong lịch sử, phần đông điều duy trì thói quen giúp phát triển rất nhanh này. Viết.
Tư duy rõ ràng từ nhiều góc độ của sự việc
Chắc hẳn nhiều người trong chúng ta từng đọc được câu chuyện về việc hai người tranh cãi nhau về số 6 hay số 9 khi cả 2 đang đứng ở 2 phía khác nhau để nhìn, đúng không? Việc viết cũng vậy, mình cũng từng nhắc ở trên, khi viết, ta nhìn nhận vấn đề một cách sâu sắc hơn là cảm tính đơn thuần. Bởi khi chưa nhìn rõ ràng bản chất sự việc, dễ là chúng ta sẽ đưa ra nhiều quyết định sai lầm. Đó là trong trường hợp chúng ta có thời gian, lúc gấp gáp thì có lẽ mình sẽ nói vào dịp khác.
Viết để thay đổi và chữa lành
Viết cho phép mình được buông xả cảm xúc xuống câu chữ. Cứ mỗi lần viết ra là những cái suy nghĩ mang cảm xúc và thiên kiến cá nhân được đưa ra màn hình để phân tích đúng sai. Đâu là cảm xúc của tôi, đâu là suy diễn của tôi, đâu là sự thật đã xảy ra. Đầu của mình rất dễ đánh lừa chính mình, bởi cảm xúc và nhạy cảm với phản ứng với môi trường bên ngoài, đôi khi ảnh hưởng bởi những người xung quanh. Nhưng khi buông xuống những cảm xúc ấy, một cách rõ ràng, đang hiện diện trước mặt. Không còn ảo giác cái tôi lởn vỡn, quẩn quanh trong đầu nữa. Một con đường rõ ràng hơn, hiện ra trực tiếp trước mặt, đặc biệt khi kết hợp với kỹ thuật vẽ mindmap, vẽ tự do, hay cắt dán mấy hình ảnh đẹp mắt từ tạp chí.
Trải nghiệm cá nhân với việc giải quyết xung đột
Ở góc độ cá nhân, mình từng rất mất kiên nhẫn khi phải đi thu thập đầy đủ thông tin trước khi cái cảm xúc ảnh hưởng đến toàn cục diện dự án. Nếu mình không viết ra tất cả các kịch sĩ và vai trò của họ trong một sự vụ rắc rối với GenZ khi làm dự án, để mà đi thu thập góc nhìn các bên đã nhìn thấy tình huống diễn ra thế nào, thì hẳn sẽ mất đi nhiều thứ khác. Bao gồm cả niềm tin của chính mình.
Lời khuyên cuối cùng
Hãy bắt đầu bằng việc viết vài đoạn ngắn mỗi ngày, từ từ thôi, mình tin rằng bạn sẽ không phải bỏ lỡ những điều thú vị đã trải qua, nhất là khi nhịp sống đang vội vã như ngày nay.
MK.